![]() |
"νέο" "νέο" "νέο" "νέο" "νέο" |
![]() |
Λεξικό μετεωρολογικών όρων |
Σημαντικότατο κλιματολογικό στοιχείο ενός τόπου αποτελεί η θερμοκρασία του αέρα. Ως θερμοκρασία (Temperature) του αέρα
εννοούμε τη θερμοκρασία την μετρημένη υπό σκιά, στον μετεωρολογικό κλωβό.
Τη θερμοκρασία ενός τόπου την προσδιορίζει:
Σημειώσεις: 1. Όταν λέμε ότι ο αέρας είναι κορεσμένος εννοούμε ότι «ΥΠΑΡΧΕΙ ΑΠΑΓΟΡΕΥΤΙΚΟ» ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΞΑΕΡΩΣΗ έστω και της παραμικρής ποσότητας νερού, δηλ. όσο περισσότεροι υδρατμοί βρίσκονται στον αέρα τόσο πιο δύσκολη γίνεται η εξάτμιση του νερού. 2. Τα δεδομένα σχετικά με τη θερμοκρασία του υγρού λαμπτήρα είναι απαραίτητα όταν πρόκειται για την πρόληψη της υπερθέρμανσης του σώματός μας. Το σώμα μας ιδρώνει για να δροσιστεί, αλλά επειδή το νερό εξατμίζεται πιο αργά σε πιο υγρές συνθήκες, κρυώνουμε πολύ πιο αργά σε συνθήκες υγρασίας. Αυτό προκαλεί αύξηση της εσωτερικής θερμοκρασίας του σώματός μας. Η αρκετά άνετη θερμοκρασία υγρού λαμπτήρα είναι περίπου 22 °C , αλλά όχι περισσότερο από 30 °C. Εάν η θερμοκρασία του υγρού λαμπτήρα υπερβαίνει τους 35 °C για παρατεταμένο χρονικό διάστημα, τότε οι άνθρωποι στη γύρω περιοχή κινδυνεύουν από υπερθερμία. Πηγές: omni CALCULATOR, WIKIPEDIA, Lambda Geeks. Υετός (Precipitation) γενικά ονομάζεται κάθε πτώση ή εναπόθεση στο έδαφος προϊόντων του ύδατος (σε υγρή ή στερεά μορφή, επιμερισμένη) τα οποία προέρχονται από συμπύκνωση των υδρατμών της ατμόσφαιρας. Κυριότερες μορφές του «υετού» είναι: η Βροχή, το Χιονόνερο ή Χιονόβροχο ή Χιονόλυτο, οι Ψεκάδες, το Χαλάζι, το Χιόνι, οι Χιονόκοκκοι, οι Παγοβελόνες, οι Παγόκοκκοι και ο Υαλοπάγος που δημιουργείται όμως στο έδαφος. Οι παραπάνω μορφές ονομάζονται και υδατώδη μετεωρολογικά κατακρημνίσματα, ή απλά κατακρημνίσματα. Η μορφή πού θά έχουν τά υδάτινα αυτά κατακρημνίσματα όταν φτάνουν στο έδαφος, εξαρτάται απ' την θερμοκρασία, την υγρασία καί την ύπαρξη ή όχι κατακόρυφων ρευμάτων του αέρα. Αν η θερμοκρασία είναι πάνω απ' το σημείο παγοποιήσεως (0 βαθμοί Κελσίου), τα κατακρημνίσματα θα έχουν μορφή βροχής, ενώ αν είναι κάτω από το μηδέν θα έχουμε χιόνι. Αν όμως η θερμοκρασία δεν είναι πολύ κάτω απ' το σημείο παγοποιήσεως, θα έχουμε χαλάζι. Η ποσότητα του νερού που φθάνει στο έδαφος ως βροχή εκφράζεται με το ύψος βροχής. Αυτό ορίζεται ως το ύψος στο οποίο θα έφθανε το νερό της βροχής αν έπεφτε πάνω σε μια οριζόντια επιφάνεια χωρίς να υπάρχει καμία απώλεια από απορροή, απορρόφηση ή εξάτμιση. Μονάδα μέτρησης του ύψους βροχής είναι το «χιλιοστό ύψους βροχής(mm)». Στη πράξη βροχή ύψους 1 χιλιοστού ισοδυναμεί με 1 λίτρο νερού σε κάθε τετραγωνικό μέτρο επιφάνειας ή με 1 κυβικό μέτρο σε κάθε στρέμμα γης. Ραγδαιότητα (Rain Rate) ή ένταση της βροχής είναι η ποσότητα της βροχής ανά μονάδα χρόνου. Η ένταση της βροχής σχετίζεται άμεσα με την αποτελεσματικότητά της, διότι επηρεάζει τη συγκέντρωση του πλεονάζοντος ποσού βροχής στην επιφάνεια του εδάφους. Οι μετεωρολογικοί σταθμοί μετρούν την ραγδαιότητα σε mm/h. Πηγές: Ελληνική Βικιπαίδια, 5ο Δημοτικό Σχολείο Πύργου, ΑΣΚΗΣΗ 6 ΒΡΟΧΗ. Όμβρος (Shower) είναι βροχή τοπικού χαρακτήρα μεγάλης έντασης και συνήθως μικρής διάρκειας που αρχίζει και τελειώνει απότομα, προερχόμενη από σωρειτόμορφα νέφη. Πηγή: ziakopoulos.blogspot.com Καταιγίδα (Thunderstorm) ονομάζεται το φαινόμενο κατά το οποίο σημειώνεται βροχόπτωση συνοδεία ηλεκτρικών εκκενώσεων(αστραπών). Οι καταιγίδες είναι από τα πιο βίαια μετεωρολογικά φαινόμενα και αρκετά συχνά συνοδεύονται από βροχές μεγάλης έντασης, πολύ ισχυρούς ανέμους σε τοπική κλίμακα, χαλαζόπτωση ή ακόμα και ανεμοστρόβιλους. Κατά κανόνα μια καταιγίδα έχει έκταση μέχρι 30 χιλιόμετρα και διαρκεί από λίγα λεπτά έως και μία ώρα. Πηγή: meteo.gr Παγετός (Frost) ονομάζεται η μετεωρολογική κατάσταση κατά την οποία η θερμοκρασία κοντά στην επιφάνεια του εδάφους κυμαίνεται κάτω από το 0 βαθμούς στην κλίμακα Κελσίου. Η εκδήλωση παγετού σε χαμηλό υψόμετρο λαμβάνει χώρα κυρίως κατά τις ανέφελες νύχτες του χειμώνα και ιδιαίτερα όταν σε μια σχετικά επίπεδη περιοχή οι άνεμοι που πνέουν είναι ασθενείς. Στην περίπτωση δε κατά την οποία έχει προηγηθεί χιονόστρωση, ο συνδυασμός της ξαστεριάς και της χιονοκάλυψης του εδάφους έχει ως αποτέλεσμα την πτώση της θερμοκρασίας σε πολύ χαμηλές τιμές. Κάποιες φορές ακόμα και τις μεσημεριανές ώρες η ηλιακή ακτινοβολία δεν επαρκεί ώστε η θερμοκρασία να ανέλθει σε θετικές τιμές. Έτσι, αν σε όλη τη διάρκεια της ημέρας επικρατεί παγετός, το φαινόμενο αυτό ονομάζεται ολικός παγετός. Πηγή: meteo.gr Παγωμένη βροχή (Freezing Rain) ή πηγνυόμενη βροχή ονομάζεται το φαινόμενο κατά το οποίο οι σταγόνες της βροχής συναντούν πολύ ψυχρές αέριες μάζες που εφάπτονται του εδάφους, με αποτέλεσμα να παγώνουν σχεδόν ακαριαία. Σε αντίθεση με το χιονόνερο ή το χαλάζι, η παγωμένη βροχή αποτελείται εξ ολοκλήρου από υγρά σταγονίδια. Το χιόνι που πέφτει από τα νέφη, καθώς περνά από θερμά στρώματα της ατμόσφαιρας λιώνει και μετατρέπεται σε βροχή. Στη συνέχεια οι σταγόνες της βροχής, συναντώντας εκ νέου αρνητικές θερμοκρασίες, ψύχονται και έτσι όταν έρθουν σε επαφή με το έδαφος ή με αντικείμενα όπως δέντρα, τα ηλεκτρικά καλώδια, οχήματα, μετατρέπονται σε πάγο. Πηγή: meteo.gr Όξινη βροχή (Pluie Acide) ονομάζεται το φαινόμενο της βροχόπτωσης με σταγόνες που έχουν pH χαμηλότερο του φυσιολογικού (pH 5.0 - 5.6). Η όξινη βροχή οφείλεται στα διοξείδια του θείου και αζώτου που διαλύονται στις σταγόνες της βροχής και αποτελεί σημαντικό περιβαλλοντικό πρόβλημα. Πηγή: meteo.gr Λασποβροχή (Mud Rain) ή κόκκινη βροχή ονομάζουμε το φαινόμενο κατά το οποίο παρατηρείται αυξημένη συγκέντρωση σκόνης στην ατμόσφαιρα και τα σωματίδιά της παρασύρονται από τις σταγόνες της βροχής, με αποτέλεσμα την εναπόθεση της σκόνης στο έδαφος. Πηγή: meteo.gr Ο Δείκτης Ξηρασίας SPI (Standardized Precipitation Index) είναι ένας κλιματολογικός δείκτης που χρησιμοποιείται για τον υπολογισμό της απόκλισης του ύψους βροχής από τον κλιματικό μέσο όρο, και τον εντοπισμό περιοχών που πλήττονται από ξηρασία. Ο δείκτης υπολογίζεται για συγκεκριμένη χρονική περίοδο (π.χ. 1 μήνα - SP-1, 3 μήνες - SP-3, 2 χρόνια - SPI-48, κτλ.). Αναπτύχθηκε από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Μετεωρολογίας (WMO) και χρησιμοποιείται ευρέως για την παρακολούθηση και αξιολόγηση των κλιματικών συνθηκών παγκοσμίως. Όσον αφορά τις τιμές του SPI,
Η ατμοσφαιρική πίεση, που ονομάζεται και βαρομετρική, μεταβάλλεται με τον καιρό, ανάλογα με τη θερμοκρασία και την περιεκτικότητα της ατμόσφαιρας σε υδρατμούς και ανάλογα με το υψόμετρο του κάθε τόπου (κατακόρυφο ύψος από την επιφάνεια της θάλασσας). Για τη μέτρησή της χρησιμοποιούμε όργανα, που ονομάζονται βαρόμετρα. Σημείωση: Μονάδα ατμοσφαιρικής πίεσης είναι το bar, ενώ στο διεθνές σύστημα(SI) το Pascal (Pa). Ισχύει η σχέση 1bar=1000mb=100000Pa=1000hPa δηλ η μονάδα hectopascal (hPa) είναι ίδια σε μέγεθος με το milibar (mb). Τέλος στην επιφάνεια της θάλασσας η μέση τυπική τιμή της ατμοσφαιρικής πίεσης είναι 1013,25mb=1013,25hPa=101325Pa. Πηγή: 5ο Δημοτικό Σχολείο Πύργου. Ανεμος (Wind) καλείται η κίνηση του ατμοσφαιρικού αέρα σε σχέση με την επιφάνεια της γης. Οι παράγοντες που δημιουργούν τις κινήσεις του ατμοσφαιρικού αέρα είναι κυρίως τρείς: α) η περιστροφική κίνηση της γης, β) η ανομοιομορφία του γήινου ανάγλυφου και γ) η ηλιακή ακτινοβολία που παίρνει τόσο η ατμόσφαιρα της γης όσο και η επιφάνεια του εδάφους. Επειδή η κατακόρυφη συνιστώσα των κινήσεων του αέρα είναι συνήθως μικρή με τον όρο άνεμο εννοούμε, σχεδόν πάντοτε, την οριζόντια μόνο συνιστώσα της κίνησης. Οι άνεμοι προκαλούνται από τις διαφορές στην πίεση του αέρα μεταξύ διαφόρων περιοχών. Η πίεση του αέρα ποικίλλει, λόγω των διακυμάνσεων της θερμοκρασίας. Όσο μεγαλύτερη είναι η διαφορά πίεσης μεταξύ δύο δεδομένων σημείων τόσο μεγαλύτερη είναι και η ένταση του ανέμου. Πηγές: Στοιχεία Μετεωρολογίας (σελ. 25), Ναυτικός όμιλος Αλεποχωρίου. Ως διεύθυνση ανέμου (Wind Direction) θεωρείται το σημείο του ορίζοντα από το οποίο πνέει ο άνεμος και ως ένταση του ανέμου (Wind Speed) θεωρείται το μέτρο της ταχύτητάς του. Η ένταση του ανέμου μπορεί να μετρηθεί με διάφορες εμπειρικές και αριθμητικές κλίμακες. Μια ευρέως διαδεδομένη εμπειρική κλίμακα είναι η κλίμακα Beaufort που βασίζεται στην παρατήρηση των αποτελεσμάτων του ανέμου στη στεριά ή τη θάλασσα, ενώ αριθμητικές κλίμακες είναι τα m/s, km/h, οι κόμβοι(Knots), Μίλια(=1609 m)ανά ώρα(m.p.h) και Ναυτικά μίλια(=1853 m)ανά ώρα. Ισχύει 1m/sec=3,6Km/h=1,934Knots=2,237mph. Στον πίνακα[1] που ακολουθεί παρακάτω δίνεται η αντιστοιχία της κλίμακας Beaufort με τα km/h. Πηγές: Στοιχεία Μετεωρολογίας (σελ. 25), Ελληνική Βικιπαίδεια. Ο ψυχρός καταβατικός άνεμος bora, δημιουργείται από μια πολύ ψυχρή αέρια μάζα, η οποία διέρχεται πάνω από ένα ορεινό εμπόδιο και μετακινεί τη συγκριτική θερμότερη αέρια μάζα. Σε αντίθεση με τον άνεμο τύπου foehn, η αέρια μάζα που συναντά τον ορεινό όγκο είναι τόσο ψυχρή, ώστε ο αέρας που φτάνει στην επιφάνεια του εδάφους συνεχίζει να είναι (λιγότερο)ψυχρός, παρά τη θέρμανση που υφίσταται, κατά την καθοδική του κίνηση. Πηγή: ΕΘΝΙΚΟ ΑΣΤΕΡΟΣΚΟΠΕΙΟ ΑΘΗΝΩΝ - meteo.gr Οι Ετησίες ή μελτέμι (Etesian Winds) είναι ετήσιοι καλοκαιρινοί τοπικοί ημερήσιοι άνεμοι οι οποίοι πνέουν κατά τη θερμή περίοδο του έτους κυρίως στο Αιγαίο, με τη μέγιστη έντασή τους να παρατηρείται από τα μέσα Ιουνίου έως τις αρχές Σεπτεμβρίου. Οφείλονται στο συνδυασμό των υψηλών πιέσεων στα Βαλκάνια (ή στην Κεντρική Ευρώπη), με τις χαμηλές πιέσεις στο νοτιοανατολικό άκρο της Μεσογείου. Η αλληλεπίδραση της ροής του ανέμου με το έντονο ορεινό ανάγλυφο της χώρας μας, διαμορφώνει και τις διαφορετικές διευθύνσεις του ανέμου στο Αιγαίο. Έτσι, οι Ετησίες στο Βόρειο Αιγαίο πνέουν από βορειοανατολικές διευθύνσεις, στο Κεντρικό Αιγαίο από βόρειες και στα Δωδεκάνησα από βορειοδυτικές διευθύνσεις. Η έντασή τους φτάνει τα 6 με 7 Μποφόρ και κάποιες φορές στο Κεντρικό Αιγαίο τα 8 με 9 Μποφόρ. Συνήθως, οι μέγιστες εντάσεις εντοπίζονται τις μεσημεριανές και απογευματινές ώρες και εξασθενούν κατά τη διάρκεια των βραδινών και νυχτερινών ωρών. Πολλές χρονιές η αρχή του μελτεμιού τοποθετείται χρονικά στις αρχές του Μάη, οπότε και ονομάζεται πρώιμο μελτέμι, ενώ άλλες χρονιές η περίοδος του μελτεμιού επεκτείνεται έως τα τέλη Σεπτεμβρίου, οπότε και ονομάζεται όψιμο μελτέμι. Πηγές: meteo.gr, Ελληνική Βικιπαίδεια, Ν. Μαζαράκης, Φυσικός-Μετεωρολόγος. Θαλάσσια αύρα (Sea Breeze) γνωστή και ως μπουκαδούρα ή μπάτης ονομάζουμε τον τοπικό άνεμο που πνέει στις παραθαλάσσιες περιοχές και έχει διεύθυνση από τη θάλασσα προς την ξηρά. Η θαλάσσια αύρα δημιουργείται τις μεσημεριανές ώρες, κυρίως των καλοκαιρινών και ανοιξιάτικων μηνών. Η μέγιστη ένταση σημειώνεται αργά το μεσημέρι και μπορεί να φτάσει ακόμα και τα 5 Μποφόρ. Η αιτία δημιουργίας της οφείλεται στο γεγονός, ότι κατά τη διάρκεια της ημέρας ο αέρας πάνω από τη ξηρά θερμαίνεται περισσότερο από ότι ο αέρας πάνω από τη θάλασσα. Έτσι, γίνεται ελαφρύτερος (αποκτά μικρότερη πυκνότητα) και αρχίζει να ανεβαίνει. Με αυτό τον τρόπο στην επιφάνεια δημιουργείται ένα «κενό», το οποίο καλύπτεται από τον αέρα που προέρχεται από τη θάλασσα. Όσο πιο έντονες είναι οι ανοδικές κινήσεις του αέρα πάνω από την ξηρά, τόσο πιο μεγάλης έντασης είναι η θαλάσσια αύρα. Στη συνέχεια ο αέρας στα ανώτερα στρώματα βυθίζεται, αφού είναι ψυχρότερος κι έτσι δημιουργείται μια κλειστή κυκλοφορία αέρα. Κατά τη διάρκεια της νύχτας η φορά του ανέμου αντιστρέφεται με φορά πλέον από την ξηρά προς τη θάλασσα. Το φαινόμενο αυτό ονομάζεται απόγειος αύρα (Land Breeze) και η έντασή της είναι σαφώς μικρότερη από αυτή της θαλάσσιας, αφού τις περισσότερες φορές δεν ξεπερνάει το 1-2 μποφόρ. Πηγή: meteo.gr Με τον όρο καιρός (Weather) περιγράφονται οι ατμοσφαιρικές συνθήκες που επικρατούν σε κάποιο σημείο την κάθε δεδομένη χρονική στιγμή. Οι ατμοσφαιρικές συνθήκες καθορίζονται από τις τιμές των διαφόρων μετεωρολογικών παραμέτρων, όπως η θερμοκρασία, η υγρασία, η βαρομετρική πίεση, η ταχύτητα και η διεύθυνση του ανέμου, η ύπαρξη και το είδος των νεφών, η εκδήλωση βροχής, καταιγίδας, χιονόπτωσης, καθώς και η κατάσταση της θάλασσας αν το σημείο καταγραφής είναι θαλάσσιο ή παράκτιο. Πηγή: meteo.gr Ο όρος κλίμα (Climate) έχει να κάνει με το σύνολο των ατμοσφαιρικών συνθηκών που περιγράφουν τη θερμοκρασιακή και υγρομετρική κατάσταση της ατμόσφαιρας, καθώς επίσης και τις κινήσεις των αερίων μαζών για μεγάλες χρονικές περιόδους σε κάποια περιοχή. Με άλλα λόγια κλίμα είναι ο μέσος καιρός που καθορίζεται από τις μέσες τιμές των κλιματικών στοιχείων και παραμέτρων για μεγάλη χρονική περίοδο (συνήθως 20-30 έτη). Πηγή: meteo.gr "Αλκυονίδες ημέρες" (Halcyon Days) Οι αίθριες ημέρες στα μέσα του χειμώνα καλούνται 'Αλκυονίδες', από το όνομα της 'Αλκυόνης' κόρης του Αίολου που κυβερνούσε τους ανέμους. Σύμφωνα με το μύθο, κάποια φορά επειδή η Αλκυόνη έπεσε σε σφάλμα, ο Δίας την τιμώρησε μεταμορφώνοντάς την σε πουλί, την 'Αλκυώνα', και την καταδίκασε να γεννά τα αυγά της το χειμώνα αντί την άνοιξη. Επειδή όμως άφηνε τα αυγά της στους βράχους που βρίσκονταν κοντά στην θάλασσα, ή σε όχθες ποταμών και ο χειμωνιάτικος αέρας τα παρέσυρε στα κύματα παρακάλεσε τον Δία να την συγχωρέσει. Αυτός τη λυπήθηκε, και διέταξε τότε τον Αίολο να σταματάει για 14 ημέρες περίπου την πνοή των δυνατών ανέμων και να διατηρεί καλοκαιρία κατά το χρονικό αυτό διάστημα. (Αριστοφάνης, "όρνιθες" στ.1594/ "Περί Αλκυονίδων"). Έτσι οι αρχαίοι Έλληνες εξηγούσαν την ύπαρξη αυτών των ημερών του ''καλού/αίθριου καιρού'' μέσα στον χειμώνα, τις οποίες ο Αριστοτέλης χαρακτήριζε και ως ημέρες "ευδίας". Οι "Αλκυονίδες ημέρες" τοποθετούνται στο χρονικό διάστημα από την 15η Δεκεμβρίου έως και την 15η Φεβρουαρίου εκάστου έτους, με μεγαλύτερη συχνότητα το διάστημα 15-31 Δεκεμβρίου και 16-31 Ιανουαρίου. Πηγή: ΕΘΝΙΚΗ ΜΕΤΕΩΡΟΛΟΓΙΚΗ ΥΠΗΡΕΣΙΑ Θερμοβαθμίδα (Lapse-rate) oνομάζεται η καθ΄ ύψος αναλογική ελάττωση της θερμοκρασίας της ατμόσφαιρας, που παρατηρείται κυρίως στην τροπόσφαιρα δηλ. στο κατώτερο τμήμα της ατμόσφαιρας της γης.
Η εκάστοτε πραγματική τιμή της κατακόρυφης θερμοβαθμίδας (Κ.Θ) λαμβάνεται από τη λεγόμενη ραδιοβόλιση. Όταν παρατηρείται καθ΄ ύψος πτώση θερμοκρασίας μεγαλύτερη της Κ.Θ. τότε συμβαίνει αστάθεια ατμόσφαιρας. Το αντίθετο, όταν παρατηρείται μικρότερη της Κ.Θ. τότε οι συνθήκες που συμβαίνουν, ονομάζονται ευστάθεια ατμόσφαιρας. Πηγή: Ελληνική Βικιπαίδεια Ραδιοβολίδα (Radisonde) είναι μια συσκευή (όργανο τηλεμετρίας) που μετρά διάφορες ατμοσφαιρικές παραμέτρους (ατμοσφαιρική πίεση, θερμοκρασία, σχετική υγρασία ταχύτητα και διεύθυνση ανέμου) και τις αποστέλλει σε ένα σταθερό επίγειο δέκτη. Η συσκευή προσδένεται σε ένα μεγάλο μπαλόνι, που γεμίζεται είτε με ήλιο είτε με υδρογόνο και το οποίο την ανεβάζει δια μέσου της ατμόσφαιρας. Το μπαλόνι ανεβαίνει περίπου στα 25.000m όπου σπάζει και η ραδιοβολίδα επιστρέφει στο έδαφος ομαλά με τη βοήθεια ενός μικρού αλεξιπτώτου. Το τεφίγραμμα (Skew-T) είναι το γράφημα που απεικονίζει τα δεδομένα της εκάστοτε ραδιοβόλισης. Ονομάστηκε έτσι γιατί έχει ως άξονα τετμημένων τη θερμοκρασία(Τ) και ως άξονα τεταγμένων την εντροπία(Φ). Κάθε τεφίγραμμα περιλαμβάνει 5 οικογένειες γραμμών:
Η εντροπία, (Entropy) είναι (με απλά λόγια) η τάση ενός συστήματος να υποβαθμίζεται από κατάσταση τάξεως σε κατάσταση αταξίας, όλο και περισσότερο, μέχρι να είναι αδύνατον σε αυτό να παραχθεί έργο χωρίς εξωτερική επέμβαση. Πηγές: Ε.Κ.Π.Α - Ρύπανση ατμοσφαιρικού περιβάλλοντος(άσκηση 6), Μ. Ναυπλιώτης-Φυσικός. Έτσι η φράση «η μέση περιεκτικότητα της ατμόσφαιρας σε διοξείδιο του άνθρακα (CO2) είναι 417 ppm» σημαίνει ότι σε 1.000.000 μέρη ατμοσφαιρικού αέρα (δεν έχει σημασία αν θα είναι γραμμάρια ή χιλιόγραμμα ή λίτρα), τα 417 μέρη είναι CO2 . Ενδεικτικά το 2016 η μέση περιεκτικότητα της ατμόσφαιρας σε διοξείδιο του άνθρακα ήταν 402 ppm, ενώ το 1980 ήταν 340 ppm. Πηγή: Ελληνική Βικιπαίδεια |
|
![]() |
![]() |
Μία από τις πιο σημαντικές εξελίξεις στη μετεωρολογία με τεχνητή νοημοσύνη είναι η χρήση αλγορίθμων μηχανικής μάθησης. Αυτοί οι αλγόριθμοι αναλύουν τεράστιες ποσότητες δεδομένων από διάφορες πηγές, όπως δορυφορικές εικόνες, μετεωρολογικούς σταθμούς και κλιματικά μοντέλα, για να εντοπίσουν μοτίβα και να κάνουν προβλέψεις. Επεξεργάζοντας αυτά τα δεδομένα με πρωτοφανή ταχύτητα, οι αλγόριθμοι μηχανικής μάθησης μπορούν να παρέχουν προβλέψεις καιρού σε πραγματικό χρόνο με υψηλό βαθμό ακρίβειας. Αυτό είναι ιδιαίτερα χρήσιμο για την πρόβλεψη σοβαρών καιρικών φαινομένων, όπως τυφώνες, ανεμοστρόβιλοι και ξαφνικές πλημμύρες, τα οποία μπορεί να έχουν καταστροφικές συνέπειες εάν δεν έχουν προβλεφθεί και προετοιμαστούν εκ των προτέρων. Εργαλεία τεχνητής νοημοσύνης χρησιμοποιούνται επίσης για τη βελτίωση της ακρίβειας των μοντέλων αριθμητικής πρόβλεψης καιρού (NWP - Numerical Weather Prediction). Τα μοντέλα NWP είναι μαθηματικές προσομοιώσεις της ατμόσφαιρας που χρησιμοποιούν σύνθετες εξισώσεις για να προβλέψουν τις μελλοντικές(εποχικές) καιρικές συνθήκες. Με την ενσωμάτωση τεχνικών τεχνητής νοημοσύνης, οι μετεωρολόγοι μπορούν να βελτιώσουν αυτά τα μοντέλα και να βελτιώσουν την ικανότητά τους να προβλέπουν τοπικά καιρικά φαινόμενα. Η χρήση νευρωνικών δικτύων, ένας τύπος αλγόριθμου μηχανικής μάθησης που μιμείται τη δομή και τη λειτουργία του ανθρώπινου εγκεφάλου. Τα νευρωνικά δίκτυα είναι ιδιαίτερα ικανά να επεξεργάζονται μεγάλες ποσότητες δεδομένων και να αναγνωρίζουν μοτίβα μέσα σε αυτά. Στο πλαίσιο της μετεωρολογίας, τα νευρωνικά δίκτυα μπορούν να χρησιμοποιηθούν για την ανάλυση δορυφορικών εικόνων και τον εντοπισμό σχηματισμών νεφών, οι οποίοι στη συνέχεια μπορούν να χρησιμοποιηθούν για την πρόβλεψη της πιθανότητας βροχόπτωσης. Επιπλέον, χρησιμοποιούνται εργαλεία τεχνητής νοημοσύνης για τη βελτιστοποίηση της συλλογής και επεξεργασίας δεδομένων καιρού. Παραδοσιακά, τα δεδομένα καιρού έχουν συλλεχθεί από διάφορες πηγές, συμπεριλαμβανομένων επίγειων μετεωρολογικών σταθμών, μετεωρολογικών μπαλονιών και δορυφόρων. Ωστόσο, αυτές οι πηγές μπορεί να είναι περιορισμένες ως προς την κάλυψη και την ακρίβειά τους. Τα drones και οι τεχνολογίες τηλεπισκόπησης με τεχνητή νοημοσύνη χρησιμοποιούνται τώρα για τη συλλογή πιο ακριβών και περιεκτικών δεδομένων καιρού, τα οποία μπορούν στη συνέχεια να τροφοδοτηθούν σε μοντέλα πρόβλεψης για τη βελτίωση της ακρίβειάς τους. Συμπερασματικά, η ενσωμάτωση των εργαλείων AI στη μετεωρολογία φέρνει επανάσταση στον τομέα και προσφέρει σημαντικά οφέλη στην κοινωνία. Αξιοποιώντας τη δύναμη των αλγορίθμων μηχανικής μάθησης, των νευρωνικών δικτύων και των προηγμένων τεχνικών συλλογής δεδομένων(Drones και τηλεπισκόπηση με AI), οι μετεωρολόγοι μπορούν να παρέχουν πιο ακριβείς και αξιόπιστες προβλέψεις καιρού από ποτέ. Αυτό είναι ιδιαίτερα σημαντικό ενόψει της κλιματικής αλλαγής, καθώς οι ακριβείς προβλέψεις καιρού μπορούν να μας βοηθήσουν να προετοιμαστούμε καλύτερα και να προσαρμοστούμε στα ολοένα και πιο απρόβλεπτα καιρικά μοτίβα που γίνονται ο νέος κανόνας. Σημειώσεις: Η τεχνητή νοημοσύνση (ΑΙ - Artificial Intelligence) αναφέρεται στην ικανότητα μιας μηχανής να αναπαράγει τις γνωστικές λειτουργίες ενός ανθρώπου, όπως είναι η μάθηση, ο σχεδιασμός και η δημιουργικότητα. Η τεχνητή νοημοσύνη καθιστά τις μηχανές ικανές να 'κατανοούν' το περιβάλλον τους, να επιλύουν προβλήματα και να δρουν προς την επίτευξη ενός συγκεκριμένου στόχου. Ο υπολογιστής λαμβάνει δεδομένα (ήδη έτοιμα ή συλλεγμένα μέσω αισθητήρων, π.χ. κάμερας), τα επεξεργάζεται και ανταποκρίνεται βάσει αυτών. Τα συστήματα τεχνητής νοημοσύνης είναι ικανά να προσαρμόζουν τη συμπεριφορά τους, σε ένα ορισμένα βαθμό, αναλύοντας τις συνέπειες προηγούμενων δράσεων και επιλύοντας προβλήματα με αυτονομία. Πηγές: Greekunboxing, Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο. Η μηχανική μάθηση (Machine Learning) είναι ένα παρακλάδι της τεχνητής νοημοσύνης, που βασίζεται στην ιδέα πως οι υπολογιστές/μηχανές μπορούν να μαθαίνουν από τα δεδομένα που συλλέγουν με σκοπό να αναγνωρίζουν μοτίβα και να παίρνουν δικές τους αποφάσεις. Όλα αυτά μάλιστα με ελάχιστη ή και μηδενική ανθρώπινη παρέμβαση. Με άλλα λόγια, οι μηχανικοί αλγόριθμοι “εκπαιδεύονται” μέσω καταστάσεων και παραδειγμάτων, όπου μαθαίνουν και αναλύουν δεδομένα με σκοπό να κάνουν προβλέψεις για το μέλλον. Πηγή: Big Blue(DATA ACADEMY). |
1.Τα μετεωρολογικά μοντέλα είναι γενικά μεγάλοι (χρονοβόροι) κώδικες, αφού για την εκτέλεσή τους απαιτείται μεγάλο πλήθος επεξεργασιών και υπολογισμών ενός τεράστιου όγκου δεδομένων. 2.Τα αποτελέσματα των μετεωρολογικών μοντέλων πρέπει να παρέχονται σε ένα πολύ σύντομο χρονικό διάστημα, στα τμήματα επεξεργασίας και μελέτης αυτών, προκειμένου να εξαχθούν έγκαιρα τα τελικά συμπεράσματα της πρόγνωσης και κατόπιν να διοχετευθούν στους τελικούς αποδέκτες. Ουσιαστική λύση στο πρόβλημα του χρόνου εκτέλεσης επήλθε μόνο τα τελευταία χρόνια και δεν ήταν καθόλου τυχαίο ότι συνέπεσε χρονικά με τη σημαντική πρόοδο που σημειώθηκε στο χώρο των υπερυπολογιστών. Με τις δυνατότητες και τα μέσα που διέθετε πλέον ο χώρος της πληροφορικής, η αριθμητική πρόγνωση σημείωσε σημαντικά βήματα, αφού δημιουργήθηκε η υποδομή για ανάπτυξη και εφαρμογή πολύ αξιόπιστων ατμοσφαιρικών μοντέλων, που μπορούσαν να προσομοιώνουν πλέον την ατμόσφαιρα με πολύ ρεαλιστικό τρόπο. Πηγή: Eθνική Mετεωρολογική Yπηρεσία |
Μια σύντομη περιγραφή της διαδικασίας παραγωγής προγνώσεων
|
|
|
|
|
|
Θερμοκηπικά αέρια Τα αέρια που καθορίζουν το φαινόμενο του θερμοκηπίου ονομάζονται θερμοκηπικά αέρια, με βασικότερα τους υδρατμούς, το διοξείδιο του άνθρακα, το μεθάνιο, το όζον και τους χλωροφθοράνθρακες. Τα αέρια αυτά σχηματίζουν, ένα στρώμα το οποίο επιτρέπει τη διέλευση της ηλιακής ακτινοβολίας προς τη γη, αλλά παράλληλα εγκλωβίζει την εκπεμπόμενη από το έδαφος και τα επιφανειακά υλικά ακτινοβολία. Καθώς αυτή η διαδικασία εμφανίζει σημαντική ομοιότητα με τη λειτουργία ενός θερμοκηπίου, της αποδόθηκε και το όνομα φαινόμενο του θερμοκηπίου. Συγκεντρώσεις θερμοκηπικών αερίων Στη σημερινή εποχή το φαινόμενο του θερμοκηπίου αποτελεί μια παρεξηγημένη έννοια, καθώς οι περισσότεροι το συνδέουν με την αύξηση της μέσης θερμοκρασίας του πλανήτη και την κλιματική αλλαγή. Στην πραγματικότητα το φαινόμενο του θερμοκηπίου είναι μια ευεργετική φυσική διαδικασία. Υπεύθυνη για την παγκόσμια θέρμανση είναι η ανθρώπινη δραστηριότητα, εξαιτίας της οποίας αυξάνονται οι συγκεντρώσεις των θερμοκηπικών αερίων και ιδιαίτερα του διοξειδίου του άνθρακα, ενισχύοντας κατ’ επέκταση σημαντικά το φαινόμενο του θερμοκηπίου. Η ενίσχυση του φαινομένου του θερμοκηπίου από τον άνθρωπο, ονομάζεται ανθρωπογενές φαινόμενο του θερμοκηπίου. Πηγή: meteo.gr |
Αυτά τα επιπλέον αέρια ενισχύουν το «φαινόμενο του θερμοκηπίου» στην ατμόσφαιρα του πλανήτη μας, με αποτέλεσμα η θερμοκρασία της γης να αυξάνεται με πρωτοφανείς ρυθμούς(υπερθέρμανση του πλανήτη) και να επέρχονται σημαντικές αλλαγές στο κλίμα. Στη Σύμβαση-Πλαίσιο των Ηνωμένων Εθνών για τις Κλιματικές Μεταβολές (UNFCC), ως κλιματική αλλαγή ορίζεται ειδικότερα η μεταβολή στο κλίμα που οφείλεται άμεσα ή έμμεσα σε ανθρώπινες δραστηριότητες, διακρίνοντας τον όρο από την κλιματική μεταβλητότητα που έχει φυσικά αίτια. Πού βρισκόμαστε σήμερα; Έχουμε ήδη αυξήσει την θερμοκρασία του πλανήτη περισσότερο από 1 °C σε σύγκριση με το επίπεδο των θερμοκρασιών που επικρατούσαν πριν από τη βιομηχανική εποχή. Οι επιστήμονες που συμμετέχουν στη διακυβερνητική επιτροπή για την κλιματική αλλαγή (IPCC) προειδοποιούν ότι η αύξηση της θερμοκρασίας του πλανήτη κατά 1,5 °C θα έχει σοβαρές, ακόμη και μη αναστρέψιμες συνέπειες για το περιβάλλον και τις κοινωνίες μας. Όσο περισσότερο διαταράσσουμε το κλίμα, τόσο μεγαλύτεροι είναι οι κίνδυνοι για την κοινωνία και το περιβάλλον μας. Ποιες είναι οι επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής; Οι επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής είναι ήδη αισθητές σε ολόκληρο τον κόσμο και προβλέπεται να γίνουν συχνότερες και εντονότερες τις επόμενες δεκαετίες. Χωρίς ανάληψη δράσης για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής, η ΕΕ μπορεί να βιώσει, κατά τη διάρκεια ζωής των παιδιών μας, τα εξής φαινόμενα: 1. 400 000 πρόωροι θάνατοι ετησίως λόγω της ατμοσφαιρικής ρύπανσης 2. 90 000 θάνατοι ετησίως λόγω καύσωνα 3. 40 % λιγότερο διαθέσιμο νερό στις νότιες περιοχές της ΕΕ 4. 2,2 εκατομμύρια άτομα να κινδυνεύουν από παράκτιες πλημμύρες κάθε χρόνο 5. 190 δισ. ευρώ σε ετήσιες οικονομικές ζημίες Αυτές οι αλλαγές στο κλίμα έχουν τη δύναμη να μεταμορφώσουν τον πλανήτη μας, επηρεάζοντας τα αποθέματα τροφίμων και νερού καθώς και την υγεία μας. Παρότι οι κίνδυνοι αφορούν τους πάντες, οι επιπτώσεις αυτές πλήττουν εντονότερα τους φτωχούς και τους ευάλωτους. Όσο μεγαλύτερα τα προβλήματα, τόσο πιο δύσκολη και δαπανηρή θα είναι η λύση τους, επομένως η καλύτερη επιλογή είναι η άμεση ανάληψη δράσης για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής. Μπορούμε να σταματήσουμε την κλιματική αλλαγή; Αν η αλλαγή του κλίματος δεν μπορεί να αναστραφεί, μπορούμε τουλάχιστον να μετριάσουμε τις επιπτώσεις της και να προσαρμοστούμε στις συνέπειές της. Οι δράσεις μετριασμού αφορούν τη μείωση της ποσότητας εκπομπών που εκλύονται στην ατμόσφαιρα, για παράδειγμα, με την ανάπτυξη καθαρών μορφών ενέργειας και την αύξηση των δασικών περιοχών. Απαιτούνται δραστικές αλλαγές σε βασικούς τομείς, όπως οι μεταφορές, η ενέργεια, η βιομηχανία, η στέγαση, η διαχείριση των αποβλήτων και η γεωργία. Η προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή σημαίνει την προετοιμασία για τις επιπτώσεις της και την ενίσχυση της ανθεκτικότητας της κοινωνίας μας. Αυτό μπορεί να σημαίνει, για παράδειγμα, την αποδοτικότερη χρήση των περιορισμένων υδάτινων πόρων, την προσαρμογή των γεωργικών και δασοκομικών πρακτικών και τη διασφάλιση ότι τα κτίρια και οι υποδομές είναι σε θέση να αντέξουν μελλοντικές κλιματικές συνθήκες και ακραία καιρικά φαινόμενα. Πηγές: Ευρωπαϊκή Ένωση, Ε.Ε, Ελληνική Βικιπαίδεια. |
Τα ευρήματα της μελέτης έρχονται σε αντίθεση με τα συμπεράσματα της Διακυβερνητικής Επιτροπής των Ηνωμένων Εθνών (ΟΗΕ) για την Κλιματική Αλλαγή (IPCC). Επιστήμονες του κλίματος, αστροφυσικοί και φυσικοί υποστήριξαν στην μελέτη τους ότι τα συμπεράσματα της IPCC του ΟΗΕ που κατηγορούν τις ανθρώπινες εκπομπές βασίστηκαν σε «στενά και ελλιπή δεδομένα για τη συνολική ακτινοβολία του ήλιου». Πράγματι, ο παγκόσμιος οργανισμός για το κλίμα φαίνεται να εμφανίζει σκόπιμη και συστηματική προκατάληψη απέναντι σε απόψεις που δεν είναι συμβατές με το αφήγημa της IPCC. Η υπερθέρμανση προκαλείται από τον ήλιο, αλλά η IPCC του ΟΗΕ χρησιμοποιεί ένα διαφορετικό σύνολο δεδομένων για να καταλήξει στο αντίθετο συμπέρασμα, δήλωσε ο επικεφαλής συντάκτης της μελέτης Ronan Connolly. «Στην επιμονή τους να επιβάλουν την λεγόμενη επιστημονική συναίνεση, η IPCC φαίνεται να αποφάσισε να εξετάσει μόνο εκείνα τα σύνολα δεδομένων και μελέτες που υποστηρίζουν την επιλεγμένη αφήγησή τους». Οι επιπτώσεις, είναι τεράστιες, ειδικά σε αυτόν τον τομέα όπου διακυβεύονται τρισεκατομμύρια δολάρια και προτείνεται μια δραματική αναδιοργάνωση της παγκόσμιας οικονομίας. Χρησιμοποιώντας 16 διαφορετικές εκτιμήσεις για την ποσότητα της ηλιακής ενέργειας, που ονομάστηκε «Total Solar Irradiance», η νέα μελέτη συγκρίνει τα δεδομένα με 25 μοντέλα για τις θερμοκρασίες στο βόρειο ημισφαίριο από το 1800 έως το 2021. Όταν τα ηλιακά δεδομένα από τους δορυφόρους της NASA «ACRIM» παρακολουθούν τον ήλιο με αξιόπιστα δεδομένα θερμοκρασίας, σχεδόν όλη η υπερθέρμανση οφείλεται στον ήλιο και σχεδόν μηδενικές στις ανθρώπινες παρεμβάσεις. Ο επίσης συντάκτης της μελέτης καθηγητής Laszlo Szarka, γεωφυσικός και μέλος της Ουγγρικής Ακαδημίας Επιστημών, δήλωσε ότι «Ο ορισμός της κλιματικής αλλαγής παραμορφώθηκε το 1992 με τρόπο ασυμβίβαστο με την επιστήμη», επισημαίνοντας τη Σύμβαση - πλαίσιο του ΟΗΕ για την κλιματική αλλαγή (UNFCCC) και τον αποκλεισμό των φυσικών αιτιών από τον ορισμό της κλιματικής αλλαγής. Στην πραγματικότητα, ο όρος κλιματική αλλαγή δεν θα πρέπει να σχετίζεται μόνο με τις αλλαγές που προκαλεί ο άνθρωπος, αλλά και τις φυσικές αλλαγές στη θερμοκρασία, τις βροχοπτώσεις, τα μοτίβα του ανέμου και άλλους παράγοντες που συμβαίνουν σε δεκαετίες ή μεγαλύτερες χρονικές περιόδους. «Ο σκοτεινός ορισμός του κλασικού ορισμού της κλιματικής αλλαγής άνοιξε το δρόμο για οποιαδήποτε αλλαγή στο κλίμα να αποδοθεί και να θεωρηθεί ανθρωπογενής δραστηριότητα», εξήγησε ο Szarka. Ο ειδικός στο κλίμα Τζον Κρίστι, διακεκριμένος καθηγητής Ατμοσφαιρικών και Επιστημών της Γης στο Πανεπιστήμιο της Αλαμπάμα σημείωσε ότι «η έκθεση IPCC υποδεικνύει υψηλή εμπιστοσύνη στις προσομοιώσεις μοντέλων, ενώ ταυτόχρονα σημειώνει στο κύριο μέρος της έκθεσης πώς τα μοντέλα μπορεί να έχουν αποκλίσεις». Η IPCC ισχυρίζεται ότι τα μοντέλα της απεικονίζουν με ακρίβεια τον αντίκτυπο όλων των δυνάμεων που επηρεάζουν το κλίμα και ότι τίποτα άλλο δεν θα μπορούσε να προκαλέσει τη υπερθέρμανση τα τελευταία 40 χρόνια, εκτός από τις ανθρώπινες εκπομπές. «Αυτό υποδηλώνει λίγη αλαζονεία και έλλειψη φαντασίας», δήλωσε ο καθηγητής Christy, ο οποίος είναι επίσης διευθυντής του Κέντρου Επιστήμης του Earth System. Πηγές: Research in Astronomy and Astrophysics (RAA), BANKING NEWS, Α. Φώσκολος, Η απάντηση για την Κλιματική Αλλαγή βρίσκεται στον Ήλιο..., Physics 4u, Α. Φώσκολος. Μεγάλο παραμύθι η κλιματική αλλαγή!, Μ. Σιδηρόπουλος. Η δήθεν κλιματική αλλαγή και τα οικονομικά και πολιτικά συμφέροντα. |
Οι τιμές του UV index χωρίζονται στις ακόλουθες κατηγορίες:
|